İşçilerin günlük çalışma müddetinin düşürülmesi için verdiği uğraştan doğan 1 Mayıs, dünyanın dört bir yanında bir asırdan fazladır emek ve Amele bayramı olarak kutlanıyor.
İlk Kez 1856’da Avustralya’nın Melbourne kentinde taş duvar ustaları ve inşaat emekçileri ağır çalışma müddetinin günlük 8 saate düşürülmesi talebinde bulunarak Amel bıraktı. Emekçiler, taleplerini lisana getirmek için 21 Nisan’da 1856’da Melbourne Üniversitesi’nden Parlamento Konutu’na kadar yürüdü.
Avustralya’nın akabinde ABD’deki emekçiler de patronlardan 1884’te çalışma saatlerinin azaltılması talebinde bulundu. ABD’de günlük çalışma mühletinin 12 saatten 8 saate indirilmesi için başlatılan çaba, 1886’da kitlesel grevlerle yaygınlaşıp global bir Nitelik kazandı.
Milletlerarası Emekçi Kardeşliği Teşkilatının 1889’daki Paris Kongresi’nde, yılın bir gününün dayanışma hedefiyle personellerin ortak bayramı ilan edilmesi kararlaştırıldı.
ABD’li sendikacıların önerisi üzerine o gün “1 Mayıs” olarak belirlendi. O tarihten itibaren 1 Mayıs, dünyanın dört bir yanında “Emek Bayramı”, “İşçi Bayramı” ve “1 Mayıs Bayramı” üzere isimlerle kutlanmaya başlandı.
İlk resmi Tebrik 1923’te oldu
Osmanlı’da 1 Mayıs birinci Kez 1911’de Selanik’teki tütün, pamuk ve liman çalışanlarınca kutlandı. İstanbul’daki birinci Tebrik ise 1912 yılında yapıldı.
Osmanlı’nın akabinde, Cumhuriyet devrinde Sovyetler Birliği ile dostluk bağlantısı çerçevesinde 1 Mayıs 1922’de Ankara’da Emekçi Bayramı olarak kutlandı. Resmi olarak kutlanması ise birinci Kez 1 Mayıs 1923 yılında oldu.
Taksim Meydanı’nda 1977’de düzenlenen 1 Mayıs programında, DİSK genel Lideri Kemal Türkler’in konuşması sırasında meydandakilere ateş açılması sonucu 37 şahıs ömrünü yitirirdi, yüzlerce şahıs yaralandı.
Bu Hadise da münasebet gösterilerek 12 Eylül askeri darbesinin akabinde 1 Mayıs, bayram olmaktan çıkarıldı ve kutlanması yasaklandı.
Darbecilerin resmi tatil olmaktan çıkardığı 1 Mayıs, yıllar sonra 2009’da “Emek ve Dayanışma Günü” ismiyle tekrar resmi tatil ilan edilerek, coşkuyla kutlanmaya başlandı.
TÜRK-İŞ Adana’da, HAK-İŞ Kahramanmaraş’ta olacak
Üzerine marşlar bestelenen, kitaplar yazılan, sinema sinemaları çekilen 1 Mayıs, çalışanların Problem ve taleplerinin gündeme getirildiği en Özel gün olma niteliği de taşıyor.
Son yıllarda bütün dünyada olduğu üzere Türkiye’de de Kovid-19 salgını gölgesinde kutlanan 1 Mayıs, bu Yıl sendikalarca farklı kentlerde kitlesel olarak kutlanacak.
TÜRK-İŞ, zelzele felaketine dikkati çekmek için Adana’da program düzenleyecek. Programın anne sloganları “Türkiye işçilerin omuzlarında tekrar ayağa kalkacak” ve “Yaralar birlikte Sarılacak” olacak.
HAK-İŞ’in, 6 Şubat sarsıntılarının merkez üssü Kahramanmaraş’ta düzenleyeceği 1 Mayıs programında, çalışma hayatının Problem ve talepleri lisana getirilecek.
DİSK ve KESK ise 1 Mayıs’ı Bir arada Tebrik geleneğini sürdürecek. İki konfederasyon, Uğraş örgütü ve sivil cemiyet kuruluşlarıyla 1 Mayıs’da İstanbul Maltepe Miting Alanı’nda olacak.
100 çalışandan 14’ü sendikalı?
Çalışma ve Toplumsal Emniyet Bakanlığının Amel kollarındaki Amele ve sendikaların Üye sayılarına ait Ocak 2023 istatistiğine nazaran, Türkiye’de 16 milyon 163 bin 549 çalışandan 2 milyon 330 bin 988’i sendika üyesi.
Bu sayılara nazaran emekçilerde sendikalaşma oranı yüzde 14,42 seviyesinde.
Türk Metal Sendikası, sahip olduğu 258 bin 928 üyeyle bütün Amele sendikaları ortasında birinci sırada yer aldı.
Türk Metal’i 256 bin 625 üyeyle Hizmet-İş Sendikası, 199 bin 587 üyeyle Öz Sağlık-İş Sendikası takip etti.
Yorum Yok